زاویه‌ی دیدوغنای هنر

شایدگزاره‌ی"هرکسی ازظن ِخودشدیارمن"بتواندحقیقتِ وجودی و گوناگونی ِتاویل وتفسیررادر"تاثیریک اثرهنری برمخاطبین" بخوبی بیان کندوهم اوبه آشکارسازی ِاین مهم پای بفشاردکه هرچه اثرِهنری قوی‌تر وغنی تروهنرمندانه ترباشدبه همان اندازه حجم ِحرف وحدیث وتعبیردر موردآن انبوه ترخواهدبود.شگفت انگیزهم هست که گاهی درخم ِ چَرخِشگاه ِتفسیرِ یک کارهنری،اثرِهنری دیگری خلق میشودکه نه تنها چیزی ازخوداثرکم ندارد،بلکه یک سروگردن هم ازآن بلندتراست.بیهوده نبوده ونیست که ازدرخت تناورِهنرپاجوشی سربرآورده است که میرود تاباآن درسایه گستری هَمبَرشود.امروزه این پاجوش نمادِعِلمی است که به آن نقد نویسی برآثارهنری نام داده‌اند.همین علم ِنوپاست که زیرِ تیغ ِتیزِ نقدِصوری،اجتماعی،روانشناختی،تاریخی،زیبائی شناسی واسطوره‌ای وغیره آنچنان به تشریح ِاثر ِهنری می‌پردازدکه باگشایش ِتمامی تارو پود آن نه تنهازوایای تاریک وناشناخته‌ی اثرراروشن میکندبلکه قادراست به ناخودآگاه ِهنرمنددست یافته ازرازهائی پرده برداردکه خودِهنرمندهم به آنهابی توجه بوده است!باری،یک نگاه ساده به تابلوی فوق که یک اثر هنری عهدباستان رانشان میدهدحداقل ازسه زاویه ی دید ِمختلف،سه تعبیر متفاوت راسبب میشود._یک بیننده‌ی معمولی،تحت ِتاثیرآن،اظهارمیداردکه :"هنرمندبرای ایجاد نشاط خاطردرما،سه میمون رادرحال ِانجام ِاعمال ِمُضحِکی نشان داده که این روزهانمونه‌‌ی ِآن حرکات راحتی درافرادی مبینیم که مدعی ِاداره‌ی امورِ جهانند!"_یک طرفدارآزادی ودموکراسی با دیدن ِآن می‌گویدکه :"هنرمنددراین تابلوبه شرح ِاسفبارآزادی دریک کشورِدیکتاتوری پرداخته که نبینید، نگوئیدونشنویدرااساس ِاداره‌ی ِامورقرارداده."_یک بودائی به محض دیدن ِآن درمقابلش سرفرو آورده ومی‌گوید: "تابلوفوق اشاره به یک دستوراخلاقی آئین بودائی داردکه اظهارمی‌دارد:بدنگوئید،بد نشنویدوبدنبینید،چه یکی ازمیمونها دهان ودیگری گوش‌ها وسومی چشم‌های خودرا با دست گرفته‌ است!"شماازچه زاویه ای به آن نگاه میکنید؟