نسخه قابل چاپ

زندانیان ابدی زندان مخوف اعتقادات

Your image is loading...

زندانیان ابدی زندان مخوف اعتقادات

"مُردن درراه اعتقاداتم رابه این دلیل ابلهانه میدانم که پیوسته این احتمال

وجودداردکه گذرزمان نادرستی آنهارااثبات کند"

(برترانراسل فیلسوف وریاضیدان)

به نظرمیرسد:دیوارهای هیچ زندانی بلندترازدیوارهای زندان اعتقادی نباشدکه انسانی رادرحصارخویش محصورکرده اند.این بدان معنی است که به فردیاافرادی اصولی را بقبولانندکه پایه های اعتقادی رابسازندکه آنها بی چون وچراموظف به گردن نهادن بدانند.چنین فردیاافرادی بی هیچ تردیدی به این نتیجه میرسندکه مادامالعمرهمه‌ی حقیقت رادرانحصارخویش دارندوبه هیچ دسته یاگروه دیگری سهمی از حقیقت تعلق نمیگیرد.تاریخ صدساله‌ی اخیرجهان نشان میدهدکه هیتلرواستالین وطرفداران جزم اندیش آنهاکه قرارداشتندبنابه باورخویش بهشتی برای آدمیان درروی زمین برپای دارند،آنچنان مفتون وشیدای باورهای خودبودند که برای تحقق آنهاجان میلیونها انسان راگرفتند وهرگزباورنداشتند که روزی تشت رسوائی آنهاازبامهاخواهدافتاد.شنیده ایم که دردوردستهای زمان ازدست رفته بیدادگاههای تفتیش عقایداروپااهل اندیشه،علم وهنررابنابه چنین باورهائی زندانی وشکنجه ودرآتش میسوزاندند.آنان نیزهمه‌ی حقیقت رامتعلق به خودمیدانستنددرحالیکه درزمانه‌ی ماحتی کودکان دبستانی هم به باورهای حماقت بارآنهامیخندندوآنچه راآنهاحقیقت محض میدانستندجهل وخرافات ورمالی وشیادی میدانند.

ناگفته پیداست که این همه بدان معنی نیست که ناباوری وعدم اعتقادبه حقانیت اصولی راپیشه کنیم وتاپایان ِعمردرناباوری به سرببریم بلکه بدان معناست که اولادرانتخاب عقیده هوشیارباشیم وپیوسته باشهامت اخلاقی درستی آنراباعقایددیگران محک بزنیم.این یگانه راه دوری ازدامچاله‌ی عقاید ِ"این است وجزاین نیست"میباشد.آنچه درزیرشرح میکنم نمونه‌ی بسیارجالبی ازجهل جُهالیست که باورخویش راحقیقت محض میپندارند.

غارافلاطون

غارتاریکی رادرنظرآوریدکه درآن شماری رازندانی کرده اند.زندانیان بازنجیربهم بسته شده وروبه دیوارانتهای غاردارند.آنهادرتمام عمرآنجابوده اندولحظه ای اجازه نداشته اندسرشان رابه اطراف بگردانند.به طوری که جزدیوارغارهیچ چیزرانمیتوانسته اندببینند.درپشت سرایشان آتشی روشن است وبین آنهاوآتش راهیست.ازراه کسان گوناگونی عبورمیکنند وسایه‌ی آنهابردیوارغارمی افتد.این کسان باخود پیکره هائی ازحیوانات حمل میکنندکه سایه‌ی آنها نیزبردیوارغارمی افتد.زندانیان نگون بخت تنهامیتوانندسایه هاراببینند.آنهااعتقاددارندکه سایه هااشیای حقیقی هستند،چراکه بیش ازین چیزی نمیدانند.ولی واقعیت اینست که ایشان هیچگاه کسان واقعی رانمی بینند.

روزی یکی ازین زندانیان زنجیراسارت خویش میبردوآزادمیشودومجال میابدکه به جانب آتش بنگرد.درابتداشعله های آتش چشمهایش رابه شدت می زندولی نرمک نرمک جهان پیرامونش رامینگرد.آنگاه ازغارخارج میشود ودرمعرض نورپرفروغ آفتاب قرارمیگیرد.نوری که باردگرچشمهای اورامیزند.

"رفته رفته بی مایگی وفقرومسکنت ونکبت وادبارزندگی پیشین خویش رادرمیابد"

اودرگذشته خودرابه جهان سایه ها قانع کرده بود،حال آنکه درهمان نزدیکی درپشت سرش جهان راستین روشن وپرفروغ باهمه‌ی غنا وپرمایگی اش قرارداشت.حال همانطورکه چشمهایش به آفتاب خومیگیرد،متوجه میشودکه هم زنجیران گذشته اش چه گوهری راازدست داده اند،دلش به حال آنهامیسوزد.سرانجام تاآن مایه بانورمانوس میشودکه میتواندچشم درچشم آفتاب بدوزد.سپس به غار مکان قبلی خویش برمیگردد.چشمهایش دیگربه این موجودات سایه وارعادت نمیکند.دیگرنمیتواندسایه هارابه دقت ازهم تشخیص دهد.کاری که برای هم زنجیران سابقش آسان است.ازنظر هم بندان سابقش خارج شدن اوازغار توان چشمهایش راازبین برده است!.بین دانش او وجهل اینان دره ای وحشت خیزبوجودآمده.اوجهان راستین رامشاهده کرده درحالیکه این نگون بختان به جهان نمودهای ظاهری دل خوش کرده اند.

این تمثیل شاهکارافلاطون است ونگرش اورا درخصوص چیستی واقعیت نشان میدهد.

***

روی برگهای دیگرخیزران کلیک کنیدومطالب آنهاراقضاوت کنید

_درلینک کدو)شرکت مینادرجشن خرمن برداری یالقوزآباد)راببینید

http://abzarekaremina.blogsky.com

_درلینک خورشید(عکسی)راببینید

http://kho-r-shid.blogsky.com

_درلینک ماهتاب(عکسی)راببینید

http://maahtab.blogsky.com/

_درلینک فیروزه (روی ابرهای)رابخوانید

http://firooze.blogsky.com

_درلینک مینیمالنویسی(شنیدن شیون افتادن مهتاب درآب)رابخوانید